નેશનલ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરીટી (NDMA) અને યુનિયન ટેરેટરી ઓફ દમણ, દીવ અને દાદરાનગર હવેલીને લાગુ મોટી દમણ અને ગુજરાતના વલસાડ જિલ્લાના પારડી તાલુકાના કોલક ગામના દરિયા કિનારા ખાતે દેશની સૌપ્રથમ શોરલાઈન ક્લીન અપ મોકડ્રીલ યોજાઇ હતી.
મોકડ્રીલનો મુખ્ય હેતુ વિવિધ વિભાગો અને લોકોને એક પ્લેટફોર્મ પર લાવવાનો અને તેમની મુખ્ય ક્ષમતાને ઓળખવા, રાસાયણિક ઘટના માટે અસરકારક અને સંકલિત પ્રતિસાદ માટે સંસાધનો એકત્રિત કરવાનો હતો. વલસાડના દરિય કિનારે મોકડ્રીલના ઈન્સીડન્ટ કમાન્ડર અને પારડી પ્રાંત અધિકારી નિરવ પટેલની અધ્યક્ષતામાં દરિયાની અંદર શીપમાંથી ઢોળાયેલા ક્રુડ ઓઈલને કારણે દરિયાકિનારેના ગામના લોકો, મેંગ્રુવ્સના વૃક્ષો અને જીવસૃષ્ટિને થતા નુકશાનથી કેવી રીતે બચી શકાય તે અંતર્ગત મોક એક્સરસાઈઝ કરવામાં આવી હતી. મોટી દમણમાં DDDMAની ટીમ સાથે ડેપ્યુટી કલેક્ટર આરતી અગ્રવાલની અધ્યક્ષતામાં યોજાઈ હતી.
મોકડ્રીલના આયોજન અંગે જિલ્લા વહીવટીતંત્ર દ્વારા સંબધિત વિભાગના અધિકારીઓની ટાસ્કફોર્સની રચના કરવામાં આવી હતી. મોક-એક્સરસાઈઝ અંતર્ગત સૌપ્રથમ દરિયામાં ઓઈલ સ્પીલ થતાં GPCB અને વહીવટીતંત્રને એલર્ટ કરવામાં આવ્યા હતા. જેથી ઈન્સીડન્ટ કમાન્ડરની આગેવાનીમાં GPCBની ટીમ દ્વારા દરિયાકિનારા ખાતેથી ઓઈલના સેમ્પલ લઈ તેની પ્રાથમિક તપાસ કરી ઓઈલને જોખમી જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું. જેના કારણે દરિયા કિનારાથી 200 મીટરના વિસ્તારને હેઝાર્ડિયસ જાહેર કરી ફાયર વિભાગને ઘટનાસ્થળે પહોંચવાની જાણ કરવામાં આવી તરત જ લોકોના સ્થળાંતર કરવાની સુચના આપવામાં આવી હતી.
ફોરેસ્ટ વિભાગને પણ આ દરિયાકિનારાના મેંગ્રુવ્ઝ વૃક્ષોની સાફસફાઈ કરવા સૂચના આપતા મેંગ્રુવ્ઝના વૃક્ષોની સાફસફાઈ કરવામાં આવી હતી. ફાયર વિભાગે સ્થળ ખાતે પહોંચી તરત જ વોટર બાઉઝરથી અસરગ્રસ્ત દરિયાકિનારા અને નગરપાલિકાની સાફસફાઈના કર્મચારીઓની ટીમે પણ સૂચના મુજબ દરિયા કિનારાથી ઓઈલની સફાઈ કરવાની શરૂઆત કરી હતી. લોકોનું સમયસર સ્થળાંતર કરવામાં આવ્યું હતું. મેડિકલ વિભાગે અસરગ્રસ્તોની પ્રાથમિક સારવાર શરૂ કરી હતી અને જરૂર જણાતા કેટલાક લોકોને સારવાર માટે એમ્બ્યુલન્સ મારફતે નજીકના પ્રાથમિક આરોગ્ય કેન્દ્ર ખાતે ખસેડ્યા હતા.
મેડિકલ ટીમે ઓઈલની અસરના પ્રાથમિક લક્ષણોની એડવાઈઝરી જાહેર કરી હતી. ઈન્સીડન્ટ કમાન્ડરે પોલીસ વિભાગને નજીકની ઈન્ડસ્ટ્રીઓને જાણ કરી પ્લાન્ટ બંધ કરી કર્મચારીઓનું સ્થળાંતર કરવા તેમજ હાઈવે બંધ કરવાની સુચના આપી હતી. નગરપાલિકાની સફાઈ કર્મીઓની ટીમ દ્વારા કિનારાથી કચરાને ખસેડવાની કામગીરી કરવામાં આવી હતી. આ કચરાને જીપીસીબી દ્વારા કચરાને ભેગો કરવા માટે બનાવવામાં આવેલી સાઈટ ખાતે ખસેડવામાં આવ્યો હતો.
દરિયાકિનારાની સંપૂર્ણ સાફસફાઈ, લોકોના સ્થળાંતર, મેંગ્રુવ્ઝના વૃક્ષોની સાફસફાઈ, લોકોની સારવાર અને તમામ ટાસ્કફોર્સની કામગીરી પૂર્ણ થતાં ઈન્સીડન્ટ કમાન્ડરે મોકડ્રીલને પૂર્ણ જાહેર કરી હતી.
મોકડ્રીલ દરમિયાન નિવાસી અધિક કલેકટર શ્રીમતી અનુસૂયા ઝા, NDMAના કમાન્ડન્ટ ઓફિસર આદિત્ય કુમાર, ઉમરગામ નગરપાલિકા ચીફ ઓફિસર પ્રસંજીત કૌર(IAS), વાપી નગરપાલિકા ચીફ ઓફિસર કોમલબેન ધીનૈયા, ઔદ્યોગિક સલામતી અને સ્વાસ્થ્ય વિભાગના નાયબ નિયામક એમ. સી. ગોહિલ, ડીઝાસ્ટર મામલતદાર નફીસાબેન શેખ, વાપી મામલતદાર કલ્પનાબેન પટેલ, કોલકના સરપંચ ગ્રેવિન ટંડેલ, ઉદવાડા ગામના સરપંચ ધર્મેન્દ્ર પટેલ હાજર રહયા હતાં દમણમાં પોલીસ, કોસ્ટગાર્ડ, ફાયર સર્વિસ, આરોગ્ય વિભાગ, પ્રદુષણ નિયંત્રણ બોર્ડ, માહિતી અને પ્રચાર વિભાગ, નગરપાલિકા, વન વિભાગ અને અન્ય સ્થાનિક એજન્સીઓએ સક્રિય ભૂમિકા ભજવી હતી.
